Vorige week kreeg ik om 22:30 een paniektelefoon van Hessel uit Zwaag. “Het toilet loopt over en het water komt de badkamer uit!” Binnen 25 minuten stond ik bij hem op de stoep met mijn ontstoppingsspiraal. Bleek een klassieke verstopping door vochtige doekjes, in 20 minuten opgelost. Maar een uur later kreeg ik nóg een melding, dit keer uit Risdam-Noord: “Mijn toilet blijft maar doorlopen.” Totaal ander verhaal: storing aan de vlotter. Twee toiletproblemen, twee compleet verschillende oorzaken en oplossingen.
Het verschil tussen Verstopping vs storing Hoorn snap je vaak pas als je voor een overlopend toilet staat. En dan is het handig om te weten of je binnen 24 uur iemand nodig hebt of dat het een simpele reparatie is die wel even kan wachten. Na 25 jaar loodgieterswerk in Hoorn zie ik dit onderscheid vaak verkeerd ingeschat worden, met alle gevolgen van dien.
Wat is een verstopping precies?
Een verstopping zit altijd in de afvoer zelf, dus in de leidingen die het water en afval van je toilet naar het riool transporteren. Je merkt het direct: water stijgt bij het doorspoelen in plaats van weg te stromen. Soms komt het zelfs over de rand. Vaak hoor je ook gorgelende geluiden uit de afvoer komen, alsof er lucht door een te kleine opening probeert te ontsnappen.
In wijken als Zwaag, waar je een mix hebt van oude dorpswoningen met gietijzeren leidingen en nieuwbouw met PVC, zie ik verschillende verstoppingspatronen. Die oudere leidingen hebben ruwere binnenwanden waar zich makkelijker aanslag vormt. In moderne woningen in Risdam-Noord met gladde PVC-afvoeren gebeurt het meestal door verkeerd gebruik: te veel toiletpapier in één keer, vochtige doekjes, of, en dat zie ik opvallend vaak in gezinnen met jonge kinderen, speelgoed.
De NEN 3215 norm schrijft voor dat toiletafvoeren minimaal 90mm diameter moeten hebben en een afschot van 0,5 tot 2 centimeter per meter. Dat afschot is cruciaal: te vlak en het water stroomt te traag (verhoogd verstoppingrisico), te steil en het water rent weg maar het vaste afval blijft liggen. Bij veel oudere woningen in de Grote Waal zie ik dit afschotprobleem regelmatig terug.
Herken je een verstopping aan deze signalen
- Water stijgt langzaam of helemaal niet weg na doorspoelen
- Gorgelend of borrelend geluid uit de toiletpot
- Vieze geur die uit de afvoer komt
- Ook andere afvoeren in de buurt (douche, wasbak) lopen traag
- Water komt omhoog in doucheputje als je toilet doorspoelt
Dat laatste punt is belangrijk: als meerdere afvoeren last hebben, zit de verstopping waarschijnlijk dieper in het rioolstelsel. In oktober zie ik dit vaker door bladeren die via hemelwaterafvoeren het gemengde rioolstelsel in komen. Zwaag heeft deels nog zo’n gemengd stelsel in de oude dorpskern, waar regenwater en rioolwater door dezelfde leiding gaan.
En wat is dan een storing?
Een storing heeft niks met de afvoer te maken, maar alles met het spoelmechanisme in het reservoir. Je hoort constant water stromen, ook als niemand heeft doorgespoeld. Of juist het tegenovergestelde: je drukt op de spoelknop en er gebeurt weinig of niks. Het waterverbruik schiet omhoog, soms wel 200 liter extra per dag, en je watermeter draait door.
De meest voorkomende storing is een kapotte vlotter. Dat dingetje dat op het water drijft en de watertoevoer afsluit zodra het reservoir vol is. Door kalkafzetting (en in Hoorn hebben we redelijk hard water) of versleten rubber blijft de vlotter hangen of sluit niet meer goed af. Resultaat: water blijft binnenstromen en loopt via de overloopleiding de pot in.
Andere storingen die ik regelmatig tegenkom:
- Kapot spoelklepje (water loopt continu weg)
- Gebroken hefboom of kettinkje naar spoelklep
- Versleten rubbers in het mechanisme
- Kalk op de vlotterafsluiter
- Scheefgezakte reservoir waardoor mechanisme klem zit
In nieuwbouwwijken als Risdam-Noord met moderne dubbele spoelknoppen zie ik vaker elektronische storingen. Die systemen zijn efficiënter (3 of 6 liter spoeling), maar ook gevoeliger voor kalkafzetting en mechanische slijtage.
Waarom het verschil er echt toe doet
Vorige maand had ik een klant in de Nieuwe Steen die zelf met een ontstoppingspomp aan de slag was gegaan bij een doorlopend reservoir. Logisch misverstand: hij hoorde water en dacht aan een verstopping. Maar hij pompte natuurlijk voor niks, het probleem zat in de vlotter. Andersom zie ik het ook: mensen die een nieuwe vlotter kopen terwijl hun toilet verstopt is. Die vlotter werkt prima, maar het water kan gewoon niet weg.
Het verschil zit hem ook in de kosten en urgentie. Een verstopping kost gemiddeld €150 tot €275 om te laten ontstoppen, afhankelijk van de ernst en locatie. Bij storingen betaal je meestal een uurtarief van €45 tot €75, plus onderdelen. Een nieuwe vlotter kost €15 tot €30, een compleet spoelmechanisme €50 tot €80.
Maar belangrijker is de urgentie. Een verstopping waarbij water over de rand loopt vereist binnen 24 uur actie, anders riskeer je €500 tot €1.500 waterschade per vierkante meter vloeroppervlak. Een doorlopend reservoir is vervelend en verspilt water, maar kan desnoods een weekend wachten. Tenzij je net als Hessel maandagavond opeens een plas water op de badkamervloer ziet groeien natuurlijk. Dan bel je direct 085 019 81 06.
Hoe los je een verstopping op?
Bij een verstopping begin ik altijd met visuele inspectie. Zie ik iets in de afvoer hangen? Soms kun je met een handschoen aan letterlijk voelen of er iets net voorbij de bocht vastzit. In 40% van de gevallen is het probleem zo opgelost.
Als dat niet werkt pak ik de ontstoppingsspiraal erbij. Dat is een flexibele metalen spiraal van 10 tot 15 meter die ik door de afvoer draai. Door de draaibeweging breek ik de verstopping op of haak ik het obstakel vast om het eruit te trekken. Bij hardnekkige verstoppingen gebruik ik een hogedrukreiniger van 350 bar, dat spuit de blokkade letterlijk kapot en spoelt alles door naar het riool.
In oude panden in Zwaag met gietijzeren leidingen gebruik ik ook wel eens een rioolcamera. Kost €100 tot €200 extra, maar dan zie ik precies waar de verstopping zit en of er structurele problemen zijn zoals verzakkingen of wortelingroei. Dat voorkomt dat je over drie maanden weer hetzelfde probleem hebt.
Veelgemaakte fouten bij zelf ontstoppen
Ik snap dat je eerst zelf wil proberen, scheelt geld en tijd. Maar let op deze dingen:
- Geen chemische ontstoppers gebruiken bij volledig verstopt toilet (werkt toch niet en je hebt dan een pot vol agressieve chemicaliën staan)
- Niet te hard pompen met een ontstoppingspomp, je kunt leidingen laten scheuren, vooral oude gietijzeren
- Geen tuinslang in de afvoer duwen en water aan, veroorzaakt vaak lekkages bij de verbindingen
- Niet blijven doorspoelen “om te kijken of het werkt”, zo loopt je toilet alsnog over
Bij twijfel: bel. Een preventief telefoontje naar 085 019 81 06 kost niks en scheelt je mogelijk honderden euro’s waterschade.
Hoe pak je een storing aan?
Storingen zijn meestal makkelijker zelf op te lossen dan verstoppingen. Begin met de deksel van het reservoir eraf halen (let op: bij inbouwreservoirs zit er vaak een klikplaat voor). Spoel door en kijk wat er gebeurt. Gaat de vlotter omhoog? Sluit de watertoevoer af? Gaat het spoelklepje open en weer dicht?
De meest simpele oplossing die ik klanten vaak vertel: buig de metalen arm van de vlotter iets naar beneden. Dan sluit de watertoevoer eerder af. Werkt in 30% van de gevallen. Andere snelle fixes:
- Verwijder kalk van de vlotterafsluiter met azijn
- Vervang versleten rubber ringetjes (verkrijgbaar bij elke bouwmarkt)
- Controleer of het kettinkje naar de spoelklep niet te strak of te los zit
- Kijk of het overloopbuisje vrij is (soms zit er kalk in)
Als de vlotter echt kapot is, vervang hem dan volledig. Kost €15 tot €30 en is met een paar handgrepen gedaan: watertoevoer dichtdraaien, reservoir leeglaten, oude vlotter losschroeven, nieuwe erop, watertoevoer open. Klaar.
Wanneer bel je toch een loodgieter?
Sommige storingen zijn complexer. Moderne dubbele spoelsystemen hebben ingewikkelde mechanismen waar je niet zomaar aan moet sleutelen. En bij inbouwreservoirs (die achter de muur zitten) kom je er vaak niet goed bij zonder de hele betimmering te slopen.
Ook als je niet technisch bent aangelegd: geen schaamte. Ik kom liever een kwartiertje langs voor €75 dan dat je per ongeluk een leiding losschroeft en je badkamer onder water zet. En met 10 jaar garantie op mijn werk heb je daarna ook gewoon zekerheid dat het goed zit.
Seizoensinvloeden op toilet problemen
Nu in oktober zie ik een duidelijke piek in verstoppingen. Deels door bladeren in het riool (vooral in Zwaag met het gemengde stelsel), maar ook omdat mensen de verwarming weer aanzetten. Wat heeft dat ermee te maken? Nou, als je CV aan gaat, ga je vaker naar het toilet, meer waterverbruik betekent meer kans op problemen die al sluimerend aanwezig waren.
In de winter heb ik vaker te maken met bevroren afvoerleidingen in slecht geïsoleerde kruipruimtes. Niet zozeer in moderne wijken als Risdam-Noord, maar wel in oudere panden. En in de zomer krijg ik juist meer meldingen over geuren uit het toilet, door droogte droogt het waterslot uit en komen rioolgeuren naar boven.
Storingen zie ik het hele jaar door, maar iets vaker in het voor- en najaar. Dat komt door de grotere temperatuurschommelingen die invloed hebben op uitzetting van plastic onderdelen. En door kalkafzetting die zich in de loop van maanden opbouwt en dan opeens voor problemen zorgt.
Preventie scheelt reparatie
Verstoppingen voorkom je grotendeels door bewust gebruik. Gooi alleen toiletpapier door het toilet, geen vochtige doekjes (ook niet die ‘doorspoelbare’), geen maandverband, geen wattenstaafjes. En spoel niet alles in één keer door als je veel papier hebt gebruikt, doe het in twee keer.
Voor storingen: laat een keer per jaar (bijvoorbeeld nu in oktober, voordat de winter echt begint) het reservoir nakijken. Controleer de vlotter, vervang versleten rubbers, ontkalkt waar nodig. Kost een half uurtje werk en voorkomt 80% van de storingen. Ik doe dit standaard bij een CV-onderhoudsbeurt, dus vraag ernaar als je loodgieter toch al langs komt.
In wijken met hard water zoals vrijwel heel Hoorn (hardheidsgraad rond 14°dH) is ontkalken extra belangrijk. Zet desnoods een herinnering in je telefoon: elke zes maanden een fles azijn in het reservoir, laten intrekken, doorspoelen. Scheelt je op termijn honderden euro’s aan vervangingen.
Verzekering en garantie
Hier zit een belangrijk verschil tussen verstoppingen en storingen. Je opstalverzekering dekt waterschade door een storing, bijvoorbeeld als je vlotter kapot gaat en je badkamer onder water loopt. Maar schade door een verstopping wordt vaak gezien als eigen schuld en valt niet onder de dekking. Tenzij je kunt aantonen dat de verstopping buiten je invloed lag, bijvoorbeeld door een ontwerpfout in de riolering.
Daarom is het belangrijk om bij waterschade direct foto’s te maken en binnen 48 uur je verzekering te informeren. Bewaar de factuur van de loodgieter als bewijs. En als je twijfelt of iets gedekt is: bel je verzekeraar voordat je de loodgieter belt. Sommige verzekeraars hebben contracten met specifieke bedrijven en willen dat je die gebruikt.
Op mijn eigen werk geef ik 10 jaar garantie. Bij een ontstopping betekent dat: als binnen drie maanden dezelfde verstopping terugkomt, los ik het gratis op. Bij storingen geldt de garantie voor de geïnstalleerde onderdelen en het werk, als die nieuwe vlotter binnen de garantieperiode kapot gaat, vervang ik hem kosteloos.
Wanneer is het echt urgent?
Sommige signalen vereisen directe actie. Bij een verstopping met overlopend water: binnen 24 uur laten oplossen. Elke minuut dat water op je vloer staat verhoogt de kans op blijvende schade aan vloeren, plinten en muren. Water trekt namelijk naar beneden, wat op je badkamervloer begint eindigt in je plafond op de benedenverdieping.
Bij een storing is het meestal minder urgent, behalve als je constante waterstroming combineert met vreemde geluiden of water dat onder het reservoir vandaan komt. Dan kan er een interne lekkage zijn die schade veroorzaakt aan de muur erachter. Ook dat vraagt om snelle actie.
En als je meerdere afvoeren tegelijk problemen geeft, toilet, douche, wasbak, dan zit de verstopping waarschijnlijk in de hoofdriolering. Dat is een groter probleem dat snel kan escaleren. Dan bel je direct 085 019 81 06, ook ’s avonds of in het weekend. Ik ben 24/7 bereikbaar voor dit soort spoedgevallen en sta binnen 30 minuten bij je op de stoep.
Praktische tips voor Hoorn huiseigenaren
Na 25 jaar werken in wijken als Zwaag, Risdam-Noord, de Grote Waal en het Venenlaan-Kwartier ken ik de specifieke uitdagingen per gebied. In Zwaag met die mix van oud en nieuw: let extra op bij oudere woningen. Die gietijzeren leidingen zijn gevoeliger voor verstoppingen en corrosie. Overweeg bij een grote verbouwing om ze te vervangen, kost €2.000 tot €3.500 voor een gemiddelde woning, maar voorkomt jaren ellende.
In Risdam-Noord met die moderne PVC-leidingen heb je minder snel verstoppingen, maar let wel op correct gebruik. Die gladde leidingen zijn juist gevoelig voor vetophoping als je veel vet door het toilet spoelt (wat je sowieso nooit moet doen, maar goed).
En voor alle Hoorn bewoners: ken je stopkraan. Weet waar de hoofdkraan zit waarmee je alle water in huis kunt afsluiten. Bij een acute lekkage kan dat minuten schelen en honderden euro’s schade voorkomen. Meestal zit hij in de meterkast, bij de voordeur of in de kruipruimte.
Volgens mij is het verschil tussen een verstopping en een storing nu wel duidelijk. Verstopping = afvoerprobleem, storing = mechanisch probleem. Beide vervelend, maar met andere oplossingen en urgentie. En als je twijfelt of niet uitkomt: ik sta voor je klaar. Want een toilet dat niet werkt is geen kleinigheid, dat wil je gewoon snel opgelost hebben.
